- Αλαμανοί
- (Alamanni). Ομάδα αρχαίων γερμανικών φύλων που εμφανίστηκαν κατά τον 3ο αι. μ.Χ. στην περιοχή του Άνω Ρήνου και του Κάτω Δούναβη, κοντά στα σύνορα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ο πρώτος αυτοκράτορας που τους πολέμησε ήταν ο Καρακάλλας (213), συντρίβοντας την αντίστασή τους –γι’ αυτό επονομάστηκε Γερμανικός. Την εποχή του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Σεβήρου οι Α. λεηλάτησαν τη Γαλατία (234). Ο διάδοχος του Σεβήρου Μαξιμίνος κατόρθωσε να τους διώξει από τη Γαλατία και πήρε και αυτός την επωνυμία Γερμανικός. Στα χρόνια του Αυρηλιανού οι Α. εισέβαλαν στην Ιταλία (Ουμβρία), μετά όμως τη μάχη της Παβίας (271) αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Το 275 εμφανίστηκαν πάλι στον Ρήνο, λεηλάτησαν διάφορες πόλεις αλλά αποκρούστηκαν τελικά από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Πρόβο. Ο Μέγας Κωνσταντίνος τους νίκησε δύο φορές. Παρ’ όλα αυτά, οι Α. δεν παραιτήθηκαν από τις επιδρομές. Κατά τον 4ο αι. πέρασαν πάλι τον Ρήνο και εισέβαλαν στη Γαλατία, αλλά νικήθηκαν από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό τον Παραβάτη στη μάχη του Στρασβούργου. Το 368 νικήθηκαν από τον Βαλεντινιανό και ο βασιλιάς τους Μακριανός αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει το 374. Επί Γρατιανού όμως παραβίασαν τη συνθήκη, ακολούθησαν καινούργιες εισβολές αλλά νικήθηκαν στην πόλη Αργενταρία. Από τότε οι πληροφορίες γι’ αυτούς είναι ελάχιστες. Τον 5ο αι. επεκτάθηκαν στον δυτικό Ρήνο και εισέβαλαν στην περιοχή των Άλπεων, τελικά όμως ο Φράγκος βασιλιάς Χλοδοβίκος τους συνέτριψε το 496. Το 553, εισέβαλαν στην Ιταλία μαζί με τους Οστρογότθους αλλά αποκρούστηκαν από τον Ναρσή. Αργότερα υποτάχτηκαν στους Φράγκους, διαλύθηκε η ομοσπονδία τους και κάθε φύλο ίδρυσε το δικό του βασίλειο. Από τα φύλα που αναγνώρισαν τη φραγκική κυριαρχία σχηματίστηκε τον 10ο αι. το δουκάτο της Αλαμανίας ή Σουηβίας. Οι Α. μιλούσαν μια γερμανική διάλεκτο που χωριζόταν σε δύο κύριες υποδιαλέκτους, την αλαμανική και τη σουηβική. Τα ήθη, τα έθιμα και η κοινωνική και οικονομική τους οργάνωση δεν παρουσίαζαν σημαντικές διαφορές από τα αντίστοιχα των υπόλοιπων γερμανικών φυλών. Πολλά στοιχεία από τον πολιτισμό των Α. διατηρούνται σήμερα στη διάλεκτο, την ενδυμασία, τα έθιμα και την αρχιτεκτονική στη Βυρτεμβέργη, το Μπάντεν, το Φόραρλμπεργκ (στην Αυστρία), την Αλσατία και τη γερμανόφωνη Ελβετία.
Dictionary of Greek. 2013.